Fundacja rodzinna to rozwiązanie, które zapewnia prawidłową kontynuację biznesu oraz ochronę majątku w perspektywie dłuższej niż jedno pokolenie, bez osobistego zaangażowania następców prawnych. Co istotne Fundacja pozwala realizować świadczenia na rzecz swoich beneficjentów bez zagrożeń dla integralności majątku rodzinnego oraz płynności finansowej spółek, w których to posiada udziały. W dzisiejszym materiale przedstawię Państwu organizację i funkcjonowanie fundacji rodzinnej.
Cel powstania fundacji rodzinnej
Celem fundacji rodzinnej jest formalne odseparowanie biznesu i rodziny, ponieważ majątek rodzinny staje się własnością właśnie fundacji rodzinnej. Fundacja ma zapewnić rodzinie środki finansowe, a przy tym realizować wizję fundatora i dbać o wartości przyjęte przez niego w biznesie. Szczegółowy cel fundacji rodzinnej określa Fundator w statucie.
Powstanie fundacji rodzinnej
Do powstania fundacji rodzinnej jest wymagane w pierwszej kolejności:
1) złożenie oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo w testamencie;
2) ustalenie statutu;
3) sporządzenie spisu mienia;
4) ustanowienie organów fundacji rodzinnej wymaganych przez ustawę lub statut;
5) wniesienie funduszu założycielskiego
i wreszcie
6) wpisanie do rejestru fundacji rodzinnych.
Z formalnego punktu widzenia fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów.
Wspomniane świadczenie to składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie oczywiście ze statutem i listą beneficjentów.
Majątek fundacji rodzinnej
Fundator wnosi do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego o wartości określonej w statucie, nie niższej niż 100 000 zł.
Z dochodów i majątku fundacji rodzinne można sfinansować:
- koszty utrzymania, kształcenia lub leczenia beneficjentów;
- wydatki na cele statutowe organizacji pozarządowej prowadzącej działalność pożytku publicznego.
Fundacja rodzinna NIE jest instrumentem do prowadzenia działalności gospodarczej, może natomiast wykonywać działalność gospodarczą tylko w określonym zakresie, a tym określonym zakresem jest zbywanie mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia; najmu; dzierżawy; przystępowania do spółek handlowych; funduszy inwestycyjnych; spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze; nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze.
Fundacja może udzielać pożyczek: spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje, a także spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik. Dodatkowo może dokonywać obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji w celu zrealizowania płatności związanych z jej działalnością.
Szczegóły dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej przez Fundację opisaliśmy, w artykule zamieszczonym na blogu SWLEX.
Rola fundatora i beneficjenta fundacji rodzinnej
Fundatorem fundacji rodzinnej może być wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, która złożyła oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo w testamencie.
Fundacja w akcie założycielskim może być ustanowiona przez więcej niż jednego fundatora, natomiast proszę mieć na uwadze, że fundacja rodzinna ustanowiona w testamencie może mieć tylko jednego fundatora. Prawa i obowiązki fundatora są niezbywalne.
Fundator może w statucie powierzyć wykonywanie swoich uprawnień innej osobie, określając zakres tego powierzenia. Fundator nie odpowiada za zobowiązania fundacji rodzinnej.
Fundacja odpowiada natomiast solidarnie z fundatorem za jego zobowiązania powstałe przed jej ustanowieniem, w tym z tytułu obowiązku alimentacyjnego. Odpowiedzialności tej nie można bez zgody wierzyciela wyłączyć ani ograniczyć. Fundacja odpowiada także za wykonanie powstałego po jej ustanowieniu obowiązku alimentacyjnego obciążającego fundatora. W przypadku, gdy egzekucja (z majątku fundatora) obowiązku alimentacyjnego powstałego po ustanowieniu fundacji rodzinnej okaże się bezskuteczna, uprawniony może prowadzić egzekucję z majątku fundacji rodzinnej.
Kto może zostać Beneficjentem w Fundacji rodzinnej?
Beneficjentem może zostać: osoba fizyczna lub organizacja pozarządowa prowadząca działalność pożytku publicznego, która zgodnie ze statutem może otrzymać świadczenie od fundacji rodzinnej lub mienie w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.
Najczęściej beneficjentami fundacji rodzinnej będą członkowie rodziny. Fundator może wskazać też jako beneficjentów osoby trzecie i organizacje pożytku publicznego.
Prawa i obowiązki beneficjenta są niezbywalne.
W kolejnym materiale zaprezentuję Państwu kwestię podatkowe, w szczególności jakie korzyści i niebezpieczeństwa mogą pojawić się w związku z założeniem fundacji rodzinnej.
Zachęcam również do zapoznania się z pozostałymi materiałami dotyczącymi fundacji rodzinnej, zamieszczonymi na blogu SWLEX.
