Współpraca z zagranicznymi kontrahentami wiąże się z licznymi formalnościami. W dzisiejszym artykule przedstawię Państwu w jaki sposób ustalić rezydencję podatkową.
Przebywanie w konkretnym kraju za granicą dłużej niż 183 dni nie przesądza o rezydencji podatkowej. W tym zakresie należy wziąć pod uwagę szereg pozostałych czynników.
Jednocześnie należy wskazać, że to podatnik sam musi ocenić, gdzie jest jego rezydencja podatkowa, a zatem gdzie przebywa z zamiarem stałego pobytu.
Status rezydenta podatkowego ustala się w oparciu o art. 3 ustawy o ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
W tym miejscu chciałabym zaznaczyć, że za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP uważa się przy tym osobę fizyczną, która:
– posiada na terytorium RP centrum interesów osobistych lub
– posiada na terytorium RP centrum interesów gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
– przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Uwaga – przesłanki te nie muszą zostać spełnione łącznie, wobec czego, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów, wystarczy spełnić jedną z trzech wskazanych już przesłanek.
Skuteczna zmiana rezydencji podatkowej, dotyczy faktycznego zamieszkania podatnika za granicą powyżej 183 dni lub przeniesienia tam swojego ośrodka interesów życiowych.
Definicja „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które oczywiście we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.
Istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania oraz dbałość o ognisko domowe. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w dwóch państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania są ściślejsze.
Przez takie powiązania, należy rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu, którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem.
Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należ ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.
NIEOGRANICZONY OBOWIĄZEK PODATKOWY
Na wstępie należy wskazać, że to od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.
Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni wówczas obowiązkowi podatkowemu od całości dochodów (odpowiednio przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów, wobec czego wszystkie „światowe” dochody (przychody) powinny być opodatkowane w Polsce.
OGRANICZONY I OGRANICZONY OBOWIĄZEK PODATKOWY
Jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, wówczas w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (odpowiednio przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce – a zatem jest to tzw. ograniczony obowiązek podatkowy.
Z podwójną rezydencją podatkową mamy do czynienia w sytuacji, gdy podatnik zostaje uznany za rezydenta podatkowego drugiego państwa – na skutek spełnienia kryteriów przewidzianych w krajowym prawie podatkowym tego państwa, a w Polsce jest uznawany za rezydenta podatkowego na mocy wyżej opisanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidują specjalne reguły, pozwalające ustalić, w którym państwie dana osoba posiada miejsce zamieszkania dla celów podatkowych. Reguły te zawarte są w art. 4 ust. 2 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Z punktu widzenia ustalenia rezydencji podatkowej chciałabym dodatkowo wyjaśnić kilka pojęć używanych przez organy podatkowe:
• „centrum interesów osobistych” – są to wszelkie powiązania rodzinne, tzn. przede wszystkim ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską,
• „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, położenia źródła dochodów, posiadanych inwestycji, majątku nieruchomego i ruchomego, przedmiotu polis ubezpieczeniowych, zaciągnięcia kredytów, kont bankowych,
• „siła powiązań” – ustalenie, z którym państwem od chwili wyjazdu z Polski łączą podatnika silniejsze powiązania osobiste i gospodarcze.
Podsumowując:
Sam fakt wyjazdu za granicę na okres dłuższy niż 183 dni w roku podatkowym nie świadczy jeszcze o tym, iż dana osoba przestała podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.
Jeżeli bowiem podatnik przebywa poza Polską przez okres dłuższy niż 183 dni w roku podatkowym, lecz ośrodek jego interesów życiowych pozostał w kraju – to nadal jest uważany za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce, a w konsekwencji podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
W tym miejscu zapraszam do zapoznania się z naszymi pozostałymi materiałami dotyczącymi certyfikatów rezydencji i podatku u źródła.
