Obrót akcjami spółki na rynku ASO NewConnect wymaga sporej transparentności ze strony notowanej spółki. Poziom tej transparentności wyznaczają polskie i wspólnotowe przepisy, wśród których znajduje się Załącznik nr 1 do Uchwały nr 795/2008 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 31 października 2008 r. „Dobre Praktyki Spółek notowanych na NewConnect”. „Dobre Praktyki…” obowiązują od 2009 r., a w 2010 r. zostały zmienione Uchwałą nr 293/2010.
Podczas kilkunastoletniego obowiązywania tego dokumentu wykształciła się praktyka traktowania niektórych praktyk jako de facto obowiązkowych (i źle wygląda, jeśli spółka oświadcza, że nie zamierza się do nich stosować), a innych jako fakultatywne (a więc drugorzędne, co głównie dotyczy tych bardziej wymagających pod względem organizacyjnym lub finansowym dla emitenta). Każda spółka – wchodząc na giełdę – powinna opublikować zestawienie „Dobrych Praktyk…”, które będzie stosować i odbywa się to co do zasady poprzez publikację tabeli z wymienionymi praktykami z załącznika i zaznaczeniem „tak” (jeśli spółka je stosuje) lub „nie” (wraz z wyjaśnieniem, dlaczego nie zamierza się do nich stosować). Informacje te są publicznie dostępne, zarówno w postaci raportu bieżącego, jak i powinny być prezentowane na stronie internetowej emitenta w sekcji dotyczącej relacji inwestorskich.
Podstawową zasadą „Dobrych Praktyk…” jest stosowanie przejrzystej i efektywnej polityki informacyjnej. Informowania na bieżąco o ważnych (z perspektywy inwestorów) zdarzeniach nie można wyłączyć, ale obowiązek nakazuje informować za pomocą m.in. nowoczesnych technologii. „Dobre Praktyki…” zachęcają, by korzystać z „nowoczesnych metod komunikacji internetowej, umożliwiać transmitowanie obrad walnego zgromadzenia z wykorzystaniem sieci Internet, rejestrować przebieg obrad i upubliczniać go na stronie internetowej„. Pandemia COVID-19 ułatwiła organizację walnych zgromadzeń w spółkach akcyjnych (jak również zgromadzeń wspólników w spółkach z o.o.). Dotyczy to m.in. uproszczeń w zakresie protokołowania obrad i fizycznej obecności udziałowców czy akcjonariuszy podczas obrad tych organów spółek. Niemniej sama organizacja takiej transmisji live czy wykorzystanie systemu elektronicznego zliczania głosów to działania dość kosztochłonne. Istnieją specjalizujące się w tym firmy, ale gdy spółka ma już doświadczenie w prawidłowym przeprowadzaniu swoich obrad (pamiętajmy, że w spółce akcyjnej obrady protokołuje notariusz, który posiada fachową wiedzę na ów temat i może profesjonalnymi sugestiami wspierać przewodniczącego walnego zgromadzenia), wówczas organizacja takiego zgromadzenia z wykorzystaniem zaawansowanych technologii informatycznych może być niepotrzebnym kosztem dla spółki. Zwłaszcza ma to miejsce wtedy, gdy – mimo rozproszenia akcjonariatu – w funkcjonowanie spółki angażują się tylko najwięksi akcjonariusze, pomiędzy którymi nie dochodzi do sporów. Z drugiej strony transmisja live takiego walnego zgromadzenia może być dobrą „reklamą” dla spółki i pokazaniem rynkowi, jak transparentny jest emitent. Warto jest rozważyć, np. gdy na walnym zgromadzeniu zatwierdzane jest sprawozdanie finansowe, które prezentuje pozytywne wyniki. Jego omówienie może wyjaśnić mniej doświadczonym akcjonariuszom pewne kwestie, które przy lekturze często długich sprawozdań zarządu czy wieloelementowych sprawozdań finansowych, nie były dla nich oczywiste. To zaś przekłada się na wzrost ich chęci posiadania walorów spółki i nabywania kolejnych.
Dobrymi praktykami, z których spółki nie powinny rezygnować, jest publikowanie najważniejszych informacji o spółce na stronie internetowej, w tym danych o rynku czy życiorysów zawodowych osób zasiadających w organach spółki. Oznacza to potrzebę ich okresowej aktualizacji (nie tylko wtedy, gdy dochodzi do zmian osobowych w tychże organach). Jeśli spółka posiada dane na temat swojej pozycji rynkowej, też nie powinna rezygnować z informowania o tym. Informacje np. o tym, z jakiego rodzaju działalności emitent osiąga największy przychód są zapewne znane spółce, a mogą nie być oczywiste dla czytającego sprawozdanie finansowe (zwłaszcza gdy spółka prowadzi działalność w kilku obszarach) i dlatego warto tę informację wskazać na stronie. Warto też publikować plany strategiczne spółki i przyjmować prognozy rynkowe. Jest to dobry sygnał na temat tego, jak dalszy rozwój spółki będzie się odbywać, jak będzie finansowany i co będzie rezultatem działań podejmowanych przez spółkę. Z perspektywy akcjonariusza może to być powód, by zachować akcje spółki i liczyć na ich ewentualne spieniężenie w dalszej przyszłości po wyższej cenie.
Jedna z „Dobrych Praktyk…” wskazuje na obowiązek publikowania pytań akcjonariuszy związanych z obradami walnego zgromadzenia (zarówno przed jego odbyciem się, jak i w trakcie jego trwania). W przypadku transmisji live obrad zagadnienie to jest automatycznie rozwiązane, natomiast czasem spółki ograniczają obowiązek publikowania zadanych wcześniej pytań, jak i odpowiedzi na nie tylko do kwestii kluczowych dla tychże obrad. Praktyka spółek uczy, że czasami te pytania sformułowane są bardzo nieprecyzyjnie czy też potrafią być mocno nacechowane emocjonalnie, toteż prezentacja takich konfliktów lub odczuć akcjonariuszy może nie być korzystna dla przeprowadzenia walnego zgromadzenia w atmosferze umożliwiającej merytoryczną dyskusję i rozważne podjęcie uchwał. Niemniej warto rozważyć publikację wszystkich pytań i odpowiedzi, bo czasem mogą służyć podjęciu tematów, które są dla akcjonariuszy bardzo ważne.
Powszechnie stosowanym wyłączeniem jest obowiązek publikacji informacji o wynagrodzeniu autoryzowanego doradcy. O ile sama publikacja, kto nim jest, nie budzi wątpliwości, to jednak rzadkością jest, by to wynagrodzenie było publicznie dostępne. Sami autoryzowani doradcy zachęcają też do tego, by emitent w tym zakresie zachowywał poufność (czemu notabene trudno się dziwić). Zwykle bowiem to wynagrodzenie wynika z doświadczenia autoryzowanego doradcy, ile czasu czy obowiązków będzie miał ze spółką danego typu i w danym stadium rozwoju (w tym obecności na rynku NewConnect).
Emitenci rezygnują też z publikacji raportów miesięcznych, poprzestając tylko na kwartalnym, śródrocznym i rocznym. Motywują to tym, że przygotowanie takiego raportu jest – mając na uwadze wiele innych czynności księgowo-rachunkowych – dość czasochłonne, zwłaszcza że trzeba w nim opisać także najważniejsze zdarzenia w danym miesiącu, które odzwierciedliły się w tym czasie. Wiele podmiotów też prowadzi przez długotrwałe działania, generujące koszty, które dopiero po kilku czy kilkunastu miesiącach przynoszą korzyści finansowe. Tak jest np. w branży gier czy całej branży IT, w której nowe funkcjonalności czy usługi rozwijane są przez dłuższy czas, potem są testowane, ponoszone są koszty związane z organizacją działań promocyjnych, a dopiero na sam koniec produkt lub usługa prezentowane są odbiorcom, a ci odpłatnie z niej korzystają. Podobna sytuacja ma miejsce też w podmiotach realizujących projekty infrastrukturalne (np. w branży budowlanej, developerskiej czy związanej z wynajmem nieruchomości, samochodów lub maszyn).
Z perspektywy emitenta wybór optymalnych „Dobrych Praktyk…” (i rezygnacja z niektórych z nich) to nie tylko kwestia obowiązku prawnego, ale także wizerunku oraz przede wszystkim możliwości organizacyjnych. Jest bowiem bardzo istotne, by spółka faktycznie te obowiązki realizowała. Nawet najmniejsze odstępstwo (np. poinformowanie o rezygnacji członka rady nadzorczej w poniedziałek, gdy spółka dowiedziała się o tym w piątek) powinno znaleźć swoje odzwierciedlenie w raporcie bieżącym, wskazującym, iż miało miejsce incydentalne naruszenie „Dobrych Praktyk…”. Należy więc pilnować, by spółka bardzo szybko potrafiła przekazać publicznie treści, do których się zobowiązała, na bieżąco aktualizowała informacje o zmianach udziałowych, zmianach w organach, udostępniała projekty uchwał i uchwały w wersji, która została podjęta oraz prostym, przyjaznym dla czytelnika, językiem komunikowała o istotnych dla spółki zdarzeniach.
