Od 1 października 2023 roku zaczęły obowiązywać przepisy mechanizmu granicznego podatku węglowego, jest to element realizowanego przez Unię Europejską programu Fit for 55, który stanowi jeden z trzech filarów systemu wdrażania unijnego celu neutralności klimatycznej do 2050 roku.
W niniejszym artykule przedstawię Państwu najważniejsze informacje dotyczące certyfikatu CBAM, a także jakie elementy powinna zawierać deklaracja i ewidencja CBAM.
Certyfikaty CBAM
Właściwe organy każdego państwa członkowskiego będą sprzedawały certyfikaty CBAM podmiotom posiadającym status upoważnionego zgłaszającego. Jednocześnie właściwy organ zapewni, aby każdemu certyfikatowi CBAM nadano jednostkowy kod identyfikacyjny w momencie utworzenia certyfikatu i zarejestruje taki jednostkowy kod identyfikacyjny, cenę i datę sprzedaży certyfikatu w krajowym rejestrze na rachunku upoważnionego zgłaszającego dokonującego zakupu tego certyfikatu.
Komisja obliczy cenę certyfikatów CBAM, w odniesieniu do każdego tygodnia kalendarzowego i opublikuje te cenę na swojej stronie internetowej.
Przekazanie do umorzenia certyfikatów CBAM
Do dnia 31 maja każdego roku upoważniony zgłaszający przekazuje właściwemu organowi do umorzenia certyfikaty CBAM w liczbie odpowiadającej emisjom wbudowanym zadeklarowanym i zweryfikowanym za rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym dokonuje się umorzenia.
Upoważniony zgłaszający zapewnia, aby wymagana liczba certyfikatów CBAM była dostępna na jego rachunku w krajowym rejestrze. Ponadto upoważniony zgłaszający zapewnia, aby liczba certyfikatów CBAM na jego rachunku w krajowym rejestrze na koniec każdego kwartału odpowiadała co najmniej 80% emisji wbudowanych.
Odkup certyfikatu
Właściwy organ każdego państwa członkowskiego, na wniosek upoważnionego zgłaszającego, odkupi nadwyżkowe certyfikaty CBAM pozostałe na rachunku zgłaszającego w krajowym rejestrze po przekazaniu certyfikatów do umorzenia. Wniosek o odkup przedstawia się do dnia 30 czerwca każdego roku, w którym certyfikaty CBAM przekazano do umorzenia.
Liczbę certyfikatów podlegających odkupowi, ogranicza się do jednej trzeciej całkowitej liczby certyfikatów CBAM zakupionych przez upoważnionego zgłaszającego w poprzednim roku kalendarzowym.
Cena odkupu każdego certyfikatu CBAM jest równa cenie uiszczonej przez upoważnionego zgłaszającego za dany certyfikat w czasie zakupu.
Anulowanie certyfikatu
Do dnia 30 czerwca każdego roku właściwy organ każdego państwa członkowskiego anuluje wszelkie certyfikaty CBAM, które zakupiono w roku przed poprzednim rokiem kalendarzowym i które pozostają w krajowym rejestrze na rachunku zgłaszających upoważnionych w danym państwie członkowskim.
Deklaracja i ewidencja CBAM
Do dnia 31 maja każdego roku każdy upoważniony zgłaszający jest zobligowany przedłożyć właściwemu organowi deklarację („nazywaną potocznie deklaracją CBAM”) za rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym składana jest deklaracja.
Upoważniony zgłaszający jest zobowiązany do prowadzenia odpowiedniej ewidencji o wprowadzonych na obszar celny Wspólnoty towarach wysokoemisyjnych. W ramach rejestrów CBAM zgłaszający powinni zbierać dane umożliwiające obliczenie wielkości emisji wbudowanych w importowane produkty.
Upoważniony zgłaszający powinien prowadzić również rejestry dokumentów, służące do udowodnienia, że zadeklarowane emisje gazów cieplarnianych, które zostały wbudowane w towary, podlegały opłacie za emisję w kraju, z którego pochodzą te towary.
Jednocześnie, upoważniony zgłaszający powinien przechowywać dowody faktycznego uiszczenia opłaty za emisję gazów cieplarnianych, która nie była objęta rabatami eksportowymi ani innymi formami rekompensaty z tytułu wywozu.
Jakie elementy zawiera deklaracja CBAM
- po pierwsze deklaracja zawiera – całkowitą ilość poszczególnych rodzajów towarów przywiezionych w roku kalendarzowym poprzedzającym rok, w którym składana jest deklaracja, wyrażoną w megawatogodzinach w przypadku energii elektrycznej i w tonach w przypadku innych towarów;
- po drugie deklaracja zawiera – całkowitą wielkość emisji wbudowanych, wyrażoną w tonach emisji ekwiwalentu dwutlenku węgla na megawatogodzinę energii elektrycznej lub – w przypadku innych towarów – w tonach emisji ekwiwalentu dwutlenku węgla na tonę każdego rodzaju towarów;
- i po trzecie deklaracja zawiera – całkowitą liczbę certyfikatów CBAM – odpowiadającą całkowitej wielkości emisji wbudowanych – które mają zostać przekazane do umorzenia po dokonaniu redukcji z tytułu opłaty za emisję gazów cieplarnianych uiszczonej w państwie pochodzenia.
Zachęcam Państwa do zapoznania się z pozostałymi materiałami przygotowanymi przez zespół SWLEX w zakresie zmian w prawie celnym.
