Wracamy z tematyką stricte podatkową, ale tym razem chcielibyśmy przyjrzeć się regulacjom antykryzysowym dotyczącym podatku od nieruchomości.
Czy przedsiębiorcy mogą liczyć na jakiekolwiek ułatwienia w tym zakresie? Z jakich instrumentów prawnych mogą skorzystać w celu obniżenia kosztów w zakresie podatku od nieruchomości?
Uwagi ogólne
Na początek kilka słów wstępu. Podatek od nieruchomości jest specyficzną daniną publicznoprawną, której wysokość nie zależy od sytuacji finansowej przedsiębiorcy. Stawka podatku dla gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej uchwalana jest corocznie przez radę gminy. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych przewiduje ściśle określone zwolnienia od podatku. Ponadto, rada gminy również może wprowadzić zwolnienia lub stawki preferencyjne w drodze uchwały dla określonych obiektów na terenie danej gminy.
Posiadanie nieruchomości przez przedsiębiorcę
Co do zasady fakt, że przedsiębiorca nie uzyskuje dochodów z prowadzonej działalności, nie ma wpływu na wysokość podatku od nieruchomości. Podatek ten jest należny nawet wtedy, gdy przedsiębiorca nie prowadzi faktycznie działalności na terenie danej nieruchomości. Z punktu widzenia podatku od nieruchomości istotny jest bowiem sam fakt posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę. W obecnym czasie wielu przedsiębiorców może stanąć więc przed koniecznością uiszczenia podatku od nieruchomości, nawet jeśli nie osiąga dochodów, czy też nie prowadzi aktualnie działalności gospodarczej. Fakt, że restauracja czy klub fitness są od dwóch miesięcy zamknięte, nie będzie się w żaden sposób przekładał bezpośrednio na zmniejszenie tej daniny.
Co zatem mógłby zrobić przedsiębiorca w celu zmniejszenia obciążenia, wygenerowania oszczędności? Czy w tej sytuacji są dostępne jakiekolwiek ułatwienia dla przedsiębiorców będących podatnikami podatku od nieruchomości?
Ulgi na wniosek podatnika
Po pierwsze, dostępne są instrumenty ulgowe przewidziane w Ordynacji podatkowej na indywidualny wniosek strony tj. umorzenie, rozłożenie na raty, czy odroczenie terminu płatności należności. Każdy tego typu wniosek musi być uzasadniony ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, poparty argumentacją oraz dowodami na okoliczność pogorszenia się sytuacji majątkowej przedsiębiorcy. Decyzja organu podatkowego jest uznaniowa, co oznacza, że to organ będzie decydował na podstawie przedłożonych informacji i ustalonego stanu faktycznego, czy według niego zostały spełnione przesłanki do udzielenia wnioskowanej pomocy. Nie trzeba dodawać, że organy podatkowe z zasady niechętnie decydują się na tego typu pomoc.
Zwolnienie i przedłużenie terminu płatności podatku
Drugim instrumentem, jaki można zastosować, jest zwolnienie przysługujące z uchwały, o którym była mowa na wstępie. Ustawodawca już w pierwszej tzw. tarczy antykryzysowej przewidział możliwość uchwalania przez gminy zwolnień z podatku od nieruchomości gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, wskazanym grupom przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19. Rada danej gminy może uchwalić, za część roku 2020, zwolnienie z podatku gruntów, budynków i budowli, wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej dla wskazanych przez gminę grup przedsiębiorców. W tej gminie przedsiębiorca nie będzie musiał płacić podatku od nieruchomości. Jeśli chodzi o Poznań, to uprawnione organy samorządowe do tej pory nie zdecydowały się na wprowadzenie na mocy uchwały zwolnień od podatku od nieruchomości dla przedsiębiorców dotkniętych skutkami pandemii COVID-19. Oznacza to, że przedsiębiorcy w odniesieniu do nieruchomości położonych na terenie Poznania, mogą skorzystać wyłącznie z instrumentów ulgowych przewidzianych w Ordynacji podatkowej na indywidualny wniosek, o których była mowa powyżej.
Dodatkowo, w ustawie przewidziano możliwość przedłużenia terminów płatności rat podatku od nieruchomości, płatnych w kwietniu, maju i czerwcu 2020 r., nie dłużej niż do 30 września 2020 r. w drodze uchwały Rady Gminy. Przedłużenie terminów mogłoby objąć wskazane grupy przedsiębiorców, których sytuacja finansowa pogorszyła się wskutek koronawirusa. W Poznaniu ten instrument również nie został zastosowany, na przedłużenie płatności podatku zdecydowały się natomiast niektóre gminy ościenne.
Opłata prolongacyjna
W tym momencie należy wskazać, że zgodnie z ustawą podatnicy co do zasady nie będą musieli ponosić kosztu opłaty prolongacyjnej w związku z odroczeniem terminu płatności podatku lub rozłożeniem zapłaty podatku na raty, albo odroczeniem lub rozłożeniem na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami. Zwolnienie z obowiązku jej opłacenia będzie trwać w okresie epidemii oraz w okresie 30 dni bezpośrednio następujących po jego odwołaniu.
W zakresie podatków lokalnych, w tym podatku od nieruchomości, decyzję może podejmować wyłącznie rada gminy, ponieważ to ona jest uprawniona do wprowadzania opłaty prolongacyjnej.
W Poznaniu Rada Miasta podjęła w dniu 28 kwietnia 2020 r. uchwałę, na mocy której opłata prolongacyjna nie będzie pobierana w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemiologicznego albo stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19. Uchwała wejdzie w życie w terminie 14 dni od dnia jej ogłoszenia, tj. w dniu 22 maja 2020 r.
Audyt w zakresie podatku od nieruchomości
Poza wskazanymi możliwościami, zawsze warto przeanalizować z pomocą specjalisty, czy podatek od nieruchomości jest płacony przez przedsiębiorcę w należnej wysokości. Niejednokrotnie w trakcie audytu okazuje się bowiem, że przedsiębiorca płaci podatek za obiekty, które w ogóle nie stanowią przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych lub też płaci ten podatek w zawyżonej kwocie. W takiej sytuacji podatnik jest uprawniony do złożenia korekty deklaracji w odniesieniu do bieżących płatności oraz wniosku o stwierdzenie nadpłaty w podatku od nieruchomości w odniesieniu do już zapłaconego podatku.
Co ważne, wniosek o stwierdzenie nadpłaty może objąć okres nawet do 5 lat wstecz, a więc zdecydowanie warto przeprowadzić audyt w zakresie podatku od nieruchomości.
W razie jakichkolwiek pytań lub wątpliwości, zapraszamy do kontaktu.