Tzw. tarcza antykryzysowa to ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568). Ustawa ta wprowadziła zmiany do szeregu innych ustaw celem zmniejszenia negatywnych skutków trwającej epidemii. Skupimy się w tym tekście na przedsiębiorcach i na wybranych, istotnych z punktu ich widzenia, zagadnieniach.
I. SKŁADKI ZUS I INNE FORMY WSPARCIA FINANSOWEGO
Zwolnienie z opłacania składek za okres od 1 marca do 31 maja 2020 r.
Zwolnienie dotyczy składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych.
Kogo dotyczy?
– osób wykonujących działalność pozarolniczą przed 1 lutego 2020 r. i opłacających składki na własne ubezpieczenia,
– płatników składek, którzy prowadzili działalność przed 1 lutego 2020 r. i zgłosili do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 osób na dzień 29 lutego 2020 r.
Warunki skorzystania
Wykonywanie działalności pozarolniczej przed 1 lutego 2020 r. i opłacanie składek na własne ubezpieczenia lub bycie płatnikiem składek przed tą datą i zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 osób na 29 lutego 2020 r.
Opłacanie składek wyłącznie na własne ubezpieczenia oraz przychód z działalności w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek nie może przekroczyć kwoty 15 681 zł., tj. 300% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia brutto.
Wniosek do ZUS złożyć należy do 30 czerwca 2020 r.
Należy składać dokumenty rozliczeniowe (deklaracje) za okres od marca do maja 2020 r. do dnia 30 czerwca 2020 r. (w przypadku zwolnienia z obowiązku z ich składania – nie składamy dokumentów rozliczeniowych).
WAŻNA INFORMACJA:
Podmioty, które złożyły wcześniej wnioski o odroczenie zapłaty składek mogą składać wnioski
o zwolnienie z obowiązku ich opłacania, a ZUS będzie rozpoznawał wersję korzystniejszą dla wnioskodawcy.
Świadczenie postojowe
Kogo dotyczy i jaka jest wysokość świadczenia?
Świadczenie postojowe w wysokości 2080 zł można uzyskać, jeżeli:
Rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej nastąpiło przed 1 lutego 2020 r. (działalność nie była zawieszona) i przychód w miesiącu przed miesiącem, w którym składany jest wniosek o świadczenie postojowe:
– był o co najmniej 15% niższy od przychodu, który uzyskałeś w miesiącu poprzedzającym,
– nie przekroczył 300% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale (15 681 zł).
Rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej nastąpiło przed dniem 1 lutego 2020 r., ale działalność została zawieszona po 31 stycznia 2020 r. i przychód uzyskany w miesiącu przed miesiącem, w którym złożyłeś wniosek o świadczenie postojowe, nie przekroczył 300% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale (15 681 zł).
Wnioskodawca NIE posiada innego tytułu do ubezpieczeń społecznych np. umowa o pracę.
Miejscem zamieszkania wnioskodawcy jest terytorium Polski, posiadanie obywatelstwa RP lub prawa czasowego lub stałego pobytu na terytorium RP.
Świadczenie postojowe w wysokości 1 300 zł można uzyskać, jeżeli:
Rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej nastąpiło przed 1 lutego 2020 r. i wnioskodawca rozlicza podatek poprzez kartą podatkową oraz jest zwolniony z opłacania podatku VAT.
Wnioskodawca NIE posiada innego tytułu do ubezpieczeń społecznych np. umowa o pracę.
Miejscem zamieszkania wnioskodawcy jest terytorium Polski, posiadanie obywatelstwa RP lub prawa czasowego lub stałego pobytu na terytorium RP.
Mikropożyczka
Kogo dotyczy i jaka jest wysokość?
Należy prowadzić działalność przed dniem 1 marca 2020 roku jako mikroprzedsiębiorca.
Pożyczka – jest to kwota do 5.000 zł, wypłacana jednorazowo, po podpisaniu umowy. Okres jej spłaty nie może przekroczyć 12 miesięcy, przy czym rozpoczęcie spłaty pożyczki będzie następowało po trzymiesięcznym okresie karencji. Wniosek składa się po ogłoszeniu naboru przez Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności.
Mikropożyczka
Dofinansowanie pochodzi ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (dalej FGŚP).
Środki takie przysługują przedsiębiorcy w okresie wprowadzonego przez przedsiębiorcę przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy, w przypadku spadku obrotów gospodarczych ustalonego w następujący sposób:
– nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu 2 kolejnych miesięcy w okresie po 01.01.2020 roku, do łącznych obrotów z analogicznych 2 miesięcy z roku ubiegłego w następstwie wystąpienia epidemii, lub
– nie mniej niż o 25 %, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanego miesiąca w okresie po 01.01.2020 roku, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.
Pracodawca nie może zalegać z należnościami z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne lub należności podatkowych do końca III kwartału 2019 roku lub zawarł umowę z ZUS-em lub otrzymał stosowną decyzję US w sprawie spłaty zadłużenia i terminowo reguluje takie należności.
W związku ze spadkiem obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia stanu zagrożenia epidemią, pracownikowi objętemu przestojem ekonomicznym pracodawca wypłaca wynagrodzenie w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dzięki środkom
z FGŚP pracodawca otrzymuje dopłatę do wynagrodzenia w okresie przestoju w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia plus składki na ubezpieczenia społeczne należne od pracodawcy od przyznanych świadczeń, czyli kwotę 1 533,09 zł, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy.
Przedsiębiorca, który obniżył wymiar czasu pracy w związku ze spadkiem obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia epidemii, może obniżyć wymiar czasu pracy pracownika o 20%, nie więcej niż do połowy etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Przy tak obniżonym wymiarze czasu pracy FGŚP dofinansuje maksymalnie do wysokości 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego plus składki na ubezpieczenia społeczne należne od pracodawcy od przyznanych świadczeń. tj. 2 452,27 zł.
Oba świadczenia przysługiwać będą przez łączny okres 3 miesięcy przypadających od dnia złożenia wniosku o wypłatę świadczeń. Rada Ministrów ma możliwość w celu przeciwdziałania skutkom gospodarczym panującej epidemii, w drodze rozporządzenia, przedłużyć ten okres, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii jak i skutki nimi wywołane.
Uelastycznienie czasu pracy
Pracodawca obciążony skutkami epidemii może skrócić dobowy czas nieprzerwanego odpoczynku dla pracownika z obecnych 11 godzin do 8 (z gwarancją oddania pracownikowi równoważnego odpoczynku w okresie 8 tygodni), a tygodniowy czas takiego odpoczynku – z 35 do 32 godzin. W porozumieniu ze związkami zawodowymi albo – gdy nie ma związków – z przedstawicielami pracowników – będzie mógł też wydłużyć dobowy wymiar czas pracy do 12 godzin (równoważny system czasu pracy) oraz okres rozliczeniowy do maksymalnie 12 miesięcy. Takie działania będą wymagały zawarcia stosownego porozumienia.
NALEŻY PAMIĘTAĆ, ŻE ZWOLNIENIE Z OPŁACANIA SKŁADEK NA UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE STANOWI POMOC PUBLICZNĄ. OPISZEMY TE ZAGADNIENIA W ODRĘBNYM POŚCIE.
II. WSTRZYMANIE BIEGU TERMINÓW DOTYCZĄCYCH POSTĘPOWAŃ SĄDOWYCH I TERMINÓW USTAWOWYCH
Wskazujemy w niniejszym tekście rozwiązania dotyczące wpływu panującej epidemii koronawirusa na codzienność funkcjonowania podmiotów gospodarczych. Każdy przedsiębiorca spotkał się lub posiada świadomość (przynajmniej powinien posiadać) konieczności dochodzenia swoich interesów lub obrony swoich praw w toku postępowania sądowego. W obecnej sytuacji mamy do czynienia z wpływem szeregu ograniczeń wprowadzonych wskutek panującej epidemii na postępowania sądowe, czy czynności niezbędne do obrony naszych praw.
Terminy, o których będzie mowa są: ustawowe, sądowe, umowne, czy dotyczące czynności procesowych sądu. Skupimy się na terminach dotyczących stron postępowania lub podmiotów zainteresowanych obroną swoich praw i wykonywaniem obowiązków.
Termin to data, z której upływem ma być dokonana dana czynność, np.: zgłoszenie roszczenia, złożenie pozwu o zapłatę, złożenie środka odwoławczego (np. zażalenie, apelacja).
Postępowania, których dotyczą zmiany:
sądowe, w tym sądowoadministracyjne, egzekucyjne, karne, karno-skarbowe, w sprawach
o wykroczenia, administracyjne, postępowania i kontrole prowadzone na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, kontrole celno-skarbowe, postępowania w sprawach, o których mowa w art. 15f ust. 9 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, inne postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw
Ustawa przewiduje, że bieg terminów procesowych w przedmiotowych sprawach nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
Brak rozpoczęcia biegu terminu oznacza, że do ustania stanu zagrożenia nie musimy podejmować czynności.
Zawieszenie biegu terminu oznacza, że o długość trwania stanu zagrożenia termin będący w toku zostaje przedłużony tj. stan zagrożenia ustaje – dokładamy czas trwania stanu zagrożenia do okresu, który upłynął przed zawieszeniem.
Dotyczy to:
– terminów, od których zależy udzielenie ochrony prawnej poprzez dochodzenie jej przed sądem lub organem oraz terminów do podjęcia przez stronę czynności kształtujących prawa i obowiązki,
– terminów do zasiedzenia, przedawnienia, przemilczenia,
-terminów zawitych, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony,
– terminów do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do rejestru przedsiębiorców lub rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych
i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej Krajowego Rejestru Sądowego albo innego rejestru prowadzonego przez organ administracji publicznej czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do właściwego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju.
Nie ulegają natomiast zawieszeniu i wstrzymaniu biegi terminów w postępowaniach sądowych zaliczonych do spraw pilnych (wybrane kwestie postępowań karnych oraz sprawy rodzinne
i opiekuńcze) i w postępowaniach sądowoadministracyjnych, w których ustawa określa termin ich rozpatrzenia przez sąd oraz wniosków o wstrzymanie wykonania aktu lub czynności.
III. IMPREZY TURYSTYCZNE
Dłuższy termin na zwrot wpłat klienta w przypadku braku możliwości zorganizowania wydarzenia z powodu epidemii – 180 od rozwiązania umowy; vouchery w przypadku powstrzymania się od rezygnacji z realizacji umowy lub możliwość skorzystania z imprezy w okresie 12 miesięcy od daty, w której miała odbyć się impreza i została odwołana z uwagi na epidemię. Wcześniej termin na zwrot wpłat wynosił 14 dni.
W przypadku, gdy odstąpienie od umowy lub rozwiązanie umowy pozostaje w bezpośrednim związku z wybuchem epidemii, jest skuteczne z mocy prawa po upływie 180 dni od dnia powiadomienia przez uczestnika o odstąpieniu lub powiadomienia o rozwiązaniu przez organizatora imprezy.
Takie zapisy mają znaczenie zarówno dla organizatorów imprez turystycznych, wydarzeń kulturalnych, wystaw, czy innych tematycznych zgromadzeń, jak i uczestników. Stwarza to niewątpliwie możliwość ułatwienia przedsiębiorcom funkcjonowania po ustaniu epidemii.
IV. ZMIANY DOTYCZĄCE FUNKCJONOWANIA ORGANÓW SPÓŁEK
Umożliwienie podejmowania działań przez organy spółek w sytuacji nadzwyczajnych okoliczności, które wywierają wpływ na funkcjonowanie oraz wewnętrzne stosunki w spółkach handlowych – głosowania zdalne za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub poprzez oświadczenia pisemne.
Ustawa umożliwia organom takim jak: Zarząd, Rada Nadzorcza, Zgromadzenie Wspólników
w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz Walne Zgromadzenie w przypadku spółki akcyjnej, obradowanie przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość i podejmowanie w tym trybie uchwały.
Istnieje możliwość uczestniczenia w posiedzeniu zarządu oraz rady nadzorczej przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, chyba że umowa spółki lub statut stanowi inaczej. Członkowie tych organów mogą podejmować uchwały w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, chyba że umowa spółki lub statut stanowi inaczej. Ponadto, członkowie organów mogą brać udział w podejmowaniu uchwał, oddając swój głos na piśmie za pośrednictwem innego członka organu, chyba że umowa spółki lub statut stanowi inaczej.
Udział w zgromadzeniu wspólników lub walnym zgromadzeniu można wziąć także przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, chyba że umowa spółki lub statut stanowi inaczej. O udziale w zgromadzeniu wspólników lub walnym zgromadzeniu w ten sposób postanawia zwołujący to zgromadzenie. Udział w takich obradach odbywanych przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, obejmuje w szczególności:
– dwustronną komunikację w czasie rzeczywistym wszystkich osób uczestniczących
w zgromadzeniu wspólników lub walnym zgromadzeniu, w ramach której mogą one przedstawiać swoje stanowisko w toku obrad zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia, przebywając w innym miejscu niż miejsce obrad zgromadzenia wspólników lub walne zgromadzenie;
– wykonywanie osobiście lub przez pełnomocnika prawa głosu przed lub w toku zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia.
Jest to bardzo duże ułatwienie, które należałoby uwzględniać również w umowach/ statutach oraz regulaminach wewnętrznych. Nawet bez szczególnych okoliczności te rozwiązania znacznie usprawnią przecież wewnętrzną organizację.